| Home | Interventies | Wetten & Theorieën | Teamontwikkelingsmodellen | Voor bedrijven | Games |
Gratis Testcenter voor Teamtests |Groepsdynamiek ABC | Doen! | Trainingen & Cursussen | Onderzoekers |

Machtsafstand
In Nederland wordt er veel waarde gehecht aan het gelijkheidsideaal. Iemand mag in Nederland wel de baas zijn, maar hij/zij moet zich niet beter vinden dan anderen.  In veel landen mag de autoriteit van de baas niet ter discussie worden gesteld. Het antwoord dat een bepaalde cultuur heeft op het fundamentele probleem dat mensen ongelijk zijn kan worden omschreven als Machtafstand. In culturen waar een grote machtsafstand is leggen mensen het makkelijker bij zich neer dat de macht ongelijk verdeeld is, dan in culturen met een lage machtsafstand. Machtsafstand is 1 van de dimensies waarop culturen worden gemeten en vergeleken. De machtsafstand in een bepaalde cultuur is het antwoord van die cultuur op het fundamentele probleem dat mensen ongelijk zijn (ook wel emotionele afstand). Machtsafstand is de mate waarin de minder machtige leden van instituties (bijv gezin, school, gemeenschap) of roganisaties in een land verwachten en accepteren dat de macht ongelijk verdeeld is.

De machtsafstandsindex is berrekend aan de hand van 3 determinanten:

1. Hoevaak het voorkomt dat medewerkers bang zijn om hun leidinggevende te laten merken dat zij het niet met hem eens zijn
2. De beoordeling van de stijl van leidinggeven bij zijn/haar werkgever
3. De vookeur van de werknemer voor een bepaalde stijl van leidinggeven

Machtsafstand wordt bepaald door de door de waardesystemen van de minder machtige leden. Bij de analyse van Hofstede blijkt dat verschillen in machtsafstand tussen landen zowel in de hoofden van de leiders bestaan als in die van degegen die geleid worden. Daarbij zijn de stijlen die men als prettig ervaart vaak gelijk aan de stijlen waarop daadwerkelijk leiding wordt gegeven. De ondergeschikten zien de leidinggevenden ongeveer hetzelfde als de leidinggevende zijn eigen stijl herkend. De moraal is voor leidinggevenden: “als je wilt weten hoe je ondergeschikten je zien, kijk dan eens goed in de spiegel”.

Aan de hand van de het IBM-onderzoek van Hofstede is de Machtsafstand Index (MAI) opgesteld. Deze index geeft de maat voor de machtsafstand in de cultuur. Deze kent de volgende ranking:

De voornaamste verschillen tussen culturen met een grote en kleine machtsafstand
In onderstaande tabel zijn de grootste verschillen tussen tussen culturen met een grote en kleine machtsafstand samengevat. Vind je dit een interessant thema? Dan is het boek “Allemaal andersdenkenden” van Geert Hofstede zeer aan te bevelen.
 

Belangrijkste verschillen tussen culturen met een grote en kleine machtsafstand met als hoofdgroepen Algemene normen, gezin, school en werk.

Klein machtsafstand Grote machtsafstand De ongelijkheid tussen mensen moet zo klein mogelijk gemaakt worden Wederzijdse afhankelijkheid tussen mensen met meer en met minder macht wordt gewenst en tot op zekere hoogte ook bereikt Ouders behandelen kinderen als gelijken Kinderen behandelen ouders als gelijken Op school verwachten docenten initiatieven van de leerlingen Docenten zijn specialisten die onpersoonlijke waarheden overdragen Leerlingen behandelen docenten als gelijken Hoger opgeleiden hebben minder autoritaire waarden dan lager opgeleiden Hierarchie in organisaties betekent een ongelijkheid in rollen die om praktische redenen is ingesteld Decentralisatie is populair Relatief kleine verschillen in inkomen tussen de top en de basis van een organisatie Ondergeschikten verwachten te worden geraadpleegd   De ideale chef is een bekwame democraat   Privileges en statussymbolen zijn ongewenst Ongelijkheid tussen mensen wordt zowel verwacht als gewenst Mensen met minder macht moeten afhankelijk zijn van mensen met meer macht; in de praktijk zijn minder machtigen gepolariseerd tussen afhankelijkheid en contra-afhankelijkheid Ouders leren kinderen gehoorzaamheid Kinderen behandelen ouders met respect Op school neemt de docent alle initiatieven Docenten zijn goeroes die persoonlijke wijsheid overdragen Leerlingen behandelen docenten met respect Hoger en lager opgeleidnen hebben ongeveer even autoritaire waarden Hierarchie in organisaties weerspiegelt de existentiele ongelijkheid tussen hoger- en lagergeplaatsten Centralisatie is populair Grote verschillen in inkomen tussen de top en de basis van een organisatie Ondergeschikten verwachten dat hun verteld wordt wat ze moeten doen De ideale chef is een welwillende autocraat oftewel een goede vader Privileges en statussymbolen voor managers worden zowel verwacht als toegejuichd

Belangrijkste verschillen tussen culturen met een grote en kleine machtsafstand met als hoofdgroepen Politiek en ideeen.

Kleine machtsafstand Grote machtsafstand Het gebruik van macht moet legitiem zijn en is onderworpen aan normen van goed kwaad Talenten, rijkdom, macht en status gaan niet noodzakelijkerwijs samen Er is een grote middenklasse Iedereen hoort gelijke rechten te hebben Machtige mensen proberen minder machtig te lijken Macht is gebaseerd op formele positie, deskundigheid en vermogen om een ander te belonen Een politiek systeem wordt veranderd door de regels te veranderen (evolutie) Geweld in de binnenlandse politiek komt zelden voor Pluralistisch samengestelde regeringen op basis van verkiezingsuitslagen Het politieke spectrum vertoont een sterk centrum van zwakkere linker- en rechtervleugels Kleine inkomensverschillen in de samenleving, die nog verder worden verkleind door belastingen De heersende godsdiensten en wijsgerige systemen benadrukken gelijkheid De heersende politieke ideologieeen benadrukken het delen van macht en brengen dat in praktijk Plaatselijke management-theorieen zijn gericht op de rol van de medewerker   Macht heeft voorrang boven recht: wie de macht heeft, heeft gelijk en is goed Talenten, rijkdom, macht en status behoren samen te gaan   De middenklasse is klein Machtige mensen proberen zoveel mogelijk indruk te maken Machtige mensen hebben privileges Macht is gebaseerd op familie of vrienden, op charisma en op het vermogen om gewerld te gebruiken Een politiek systeem wordt veranderd door de leiders te vervangen (revolutie) Binnenlandse politieke conflicten leiden vaak tot geweld Autocratische en oligarchisch regeringen op basis van cooptatie Het politieke spectrum, als het zich mag manifesteren, vertoont een zwak centrum en sterke vleugels Grote inkomenscerschillen in de samenleving, verder vergroot door het belastingsysteem De heerstende godsdiensten en wijsgerige systemen benadrukken hierarchie en klasseverschillen De heerstende politieke ideologieen benadrukken machtsstrijd en brengen die in praktijk Plaatselijke management-theorieen zijn gericht op de rol van de manager

Literatuur:

Teamvorming, teamontwikkeling en teambuilding vindt u bij:

Voor vragen, trainingen en advies: info@groepsdynamiek.nl
© 2007-2021