Roos van Leary

Dubbelrecensie over de Roos van Leary
Titel ‘Werken met de Roos van Leary’
AuteurSjaak Vane

“Je hebt nu eenmaal vriendelijke en minder vriendelijke mensen, ‘voor de koffie’ en ‘na de koffie’”

Fragment uit “Werken met de Roos van Leary”.

ISBN978-90-244-1766-7

Titel ‘Actie is reactie’
AuteurMarie José Cremers, Bert van Dijk
ISBN978-90-5871-277-6
Beleeft de Roos van Leary in 2007 een heropleving? Liefst twee boeken – eigenlijk een boek en een waaier – zijn afgelopen periode over dit onderwerp verschenen: ‘Werken met de Roos van Leary’ is een werkboek met een cd-rom en ‘Actie is Reactie’ is een waaier waarin de rollen en theorie van de Roos van Leary beknopt worden beschreven op 21 kaarten.
De Roos van Leary is een communicatiemodel waarin de wisselwerking binnen interpersoonlijke communicatie verduidelijkt wordt. Het model onderscheidt twee hoofddimensies in de manier waarop mensen met elkaar communiceren of samenwerken. 1. De mate waarin leden invloed op elkaar uitoefenen en 2. hoe persoonlijk of afstandelijk de betrokkenen met elkaar omgaan. Door deze twee dimensies met elkaar in verband te brengen, ontstaan acht rollen: leidend, competitief, agressief, opstandig, teruggetrokken, afhankelijk, meewerkend en helpend gedrag. Door bewust voor een bepaalde rol te kiezen, kun je je medewerkers of collega’s in een andere, functionelere rol manoeuvreren. Dit is de kracht van de Roos van Leary. Beide boeken beschrijven dit proces en vooral: hoe kun je andermans gedrag sturen door je eigen gedrag te veranderen. Hoe ga je bijvoorbeeld om met iemand die zichzelf snel terugtrekt uit discussies en niet meer mee lijkt te willen doen?
Beide boeken behandelen bovenstaande theorie van de Roos van Leary op ongeveer dezelfde wijze, waarbij ‘Werken met de Roos van Leary’ zich wel erg veel baseert op de theorie zoals deze staat uitgelegd in het ‘Handboek Groepsdynamica, een inleiding op theorie en praktijk’, het Nederlandse standaardwerk over groepsdynamica van Jan Remmerswaal. Kwalijker, beide boeken bieden niet meer diepgang dan het Handboek Groepsdynamica, iets dat je mag verwachten bij een boek dat geheel gewijd is aan “De Roos”.
De meerwaarde van ‘Werken met de Roos van Leary’ zit vooral in de meegeleverde cd-rom. Aan de hand van een rollenspel wordt geprobeerd de theorie van de Roos van Leary te verduidelijken. In deze opzet zijn de auteurs ruimschoots geslaagd. De zeven eenvoudige spelsituaties op de cd-rom leggen haarfijn bloot waarom het draait bij interpersoonlijke communicatie. Het werkboek bevat begeleidende vragen over de rollenspellen (en de antwoorden achterin). Dit boek is hiermee dan ook meer een werkboek dan een theorieboek. Hoewel de gespeelde situaties zich toespitsen op problematiek in de hulpverlening, is de meerwaarde voor bedrijfssituaties meteen duidelijk.

“Als je tegen iemand zegt: Ga zitten, dan gaat die ander zeer waarschijnlijk zitten. Dan heb je dus invloed. Maar als je deze zin op een ander emanier zegt, dan heb je kans dat hij niet gaat zitten, maar boos wegloopt”.

Fragment uit “Actie is Reactie”.

De waaier ‘Actie is reactie’ volgt een vergelijkbare opbouw, maar is nog bondiger: de twee dimensies van de Roos worden uitgelegd, waarna de acht rollen worden geïntroduceerd. Per rol worden voorbeelden genoemd van typische uitspraken bij die rol. Voorbeelden van uitspraken bij “volgend gedrag” zijn:”hoe die je dat voor je?” en “als jij denkt dat het goed is, ga ik akkoord”. Deze voorbeelden geven de waaier een duidelijke meerwaarde. Tenslotte wordt kort verteld hoe je andermans gedrag kunt sturen met de Roos van Leary. De auteurs benoemen hiervoor drie acties die je kunt ondernemen als je “vastzit in je interactie met een ander”: 1. probeer aan te sluiten, 2. steek over naar “de andere kant” (van de Roos) en 3. zet het exacte gedrag in dat bij dat kwadrant of gebied hoort.
Kortom
Verwacht bij beide boeken geen diepgravende theorie. Het accent bij ‘Werken met de Roos van Leary’ ligt op het praktische leren toepassen tijdens bijvoorbeeld een vergadering. De meerwaarde zit in de rollenspellen op de cd-rom. De waaier ‘Actie is reactie’ is helder en beknopt opgezet. Het kan dienen als een checklist voor als je het even niet meer weet. Zijn deze twee boeken teveel van het goede? Om in termen van de Roos van Leary te spreken: de twee boeken zijn complementair en vullen elkaar dus prima aan. ‘Werken met de Roos van Leary’ om het te leren; de waaier ‘Actie is reactie’ als je tijdens de vergadering even niet weet met welke rol je het gedrag van de voorzitter moet bestrijden en snel wilt spieken.

Meer informatie over de uitgave Actie is Reactie
Meer informatie over Werken met de Roos van Leary

Zie ook
Roos van Leary

Teamvorming, teamontwikkeling en teambuilding vindt u bij:

Voor vragen, trainingen en advies: info@groepsdynamiek.nl
© 2007-2021