|
Veramderstrategieen
In de literatuur worden veel veranderstrategieën onderscheiden. In eerste instantie is het van belang een strategie op hoofdlijnen te onderscheiden: hanteren we een ontwikkelings- of ontwerpbenadering?
In onderstaande tabel staan de belangrijkste verschillen op een rij
|
Ontwerpen
|
Ontwikkelen
|
|
Organisatiekundigenaanpak: het ontwerpen en ontwikkelen van organisaties. Inzichten methoden voor structuurwijzigingen worden aangereikt.
|
Veranderkundigenaanpak: biedt inzochten en hulpmiddelen aan voor het veranderen van sociale systemen. Het op gang houden en sturen van veranderingsprocessen. Hoe verloopt gedragsverandering, en leerprocessen.
|
|
Organisatie als bron van tekortkomingen
|
Organisatie als bron van ervaring
|
|
Nieuw organisatieontwerp met blauwdruk
|
Vanit bestaande organisatie verbeteren
|
|
Top-down
|
Gebruik van kennis en inzicht personeel
|
|
Oplossingsgericht
|
Probleemgericht
|
|
Stabiele eindsituatie
|
Vergroting veranderingsvermogen
|
|
Eenmalig lineair proces
|
Voortdurend iteratief proces
|
|
Technisch-economische procesrationaliteit
|
Sociaal-politieke procesrationaliteit
|
|
Strakke normen en planning
|
Aandacht voor veranderingscapaciteit
|
|
Abstracte modellen concrete werkwijzen
|
Concrete werkwijzen abstracte modellen
|
|
Nadruk op expertkennis
|
Gebruik van materiekennis
|
|
Scheiding ontwerp en invoering
|
Vloeiende overgang tussen fasen
|
|
Beschrijft en analyseert
|
Geeft processen vorm
|
|
Normatieve oogpunten
|
Daadwerkelijke verandering
|
|
Statische aspecten
|
Dynamische aspecten
|
|
Accent op structuur
|
Accent op cultuur
|
|
Ontwerpcriteria
|
Interventieperspectief
|
|
Expertbenadering
|
Procesbenadering
|
|
Inhoudelijke ondersteuning
|
Procesondersteuning
|
|
Kennisoverdracht
|
Begeleiden van het veranderingstraject
|
|
Dwingend
|
Sociale rol
|
|
Taakgericht
|
Mensgericht
|
|
Het zal niet verbazen dat de ontwikkelingsbenadering de voorkeur verdient in de veranderkunde. In de moderne praktijk van verandermanagement wordt echter gesproken over gelijktijdig ontwerpen en ontwikkelen van organisaties. In dit verband is het boek The Reflective Practitioner van D. A. Schön (geschreven in 1983!) van grote waarde.
Daarnaast worden de volgende strategieën onderscheiden:
- Rationeel-empirische strategie: mensen zijn rationeel en laten zich leiden door hun eigen belangen. Mensen zijn beried een bepaalde handelwijze te volgen als dit in hun eigen belang is. Aanpak: gebruik van empirische gegevens, en theoretische begrippen en modellen.
- Normatief-reëductieve strategie: mens is van nature actief en zoekt naar bevrediging van behoeften.
- Machtsdwang-strategie: Uitoefenen van direct gedrag is noodzakelijk om gewenst gedrag af te dwingen
- Onderhandelingsstrategie: mensen maken een kosten-batenafweging van het traject. Organisatieleden worden beloningen in het vooruitzicht gesteld als zij veranderingen accepteren.
Literatuur
|
